คำคมจีนโบราณ
คำคมจีนโบราณ
- 塞翁失马，焉知非福。
Sàiwēng shī mǎ, yān zhī fēi fú
(ไซเวิง ซือ หม่า เอียน จือ เฟย ฝู)
Translation: "A loss may turn out to be a blessing."
ความหมาย: บางสิ่งที่ดูเหมือนเป็นเรื่องร้าย อาจกลายเป็นเรื่องดีในภายหลัง
English Meaning: What seems like a misfortune may bring hidden blessings.
- 读万卷书，行万里路。
Dú wàn juǎn shū, xíng wàn lǐ lù
(ตู๋ วั่น เจวี่ยน ซู สิง วั่น หลี่ ลู่)
Translation: "Read ten thousand books, travel ten thousand miles."
ความหมาย: การเรียนรู้จากหนังสือและประสบการณ์ชีวิตมีค่าเท่ากัน
English Meaning: Knowledge from books is as valuable as experience gained from travel.
- 言必信，行必果。
Yán bì xìn, xíng bì guǒ
(เหยียน ปี้ ซิ่น สิง ปี้ กั่ว)
Translation: "Words must be trusted, actions must be resolute."
ความหมาย: พูดแล้วต้องรักษาคำ และทำสิ่งใดต้องทำให้สำเร็จ
English Meaning: One’s words should be trustworthy, and actions should be determined.
- 三人行，必有我师。
Sān rén xíng, bì yǒu wǒ shī
(ซาน เหริน สิง ปี้ โหย่ว หว่อ ซือ)
Translation: "Among three people, one can be my teacher."
ความหมาย: ทุกคนสามารถสอนบทเรียนให้เราได้
English Meaning: Everyone you meet has something to teach you.
- 不入虎穴，焉得虎子。
Bù rù hǔ xué, yān dé hǔ zǐ
(ปู้ รู้ หู่ เสวีย เอียน เต๋อ หู่ จื่อ)
Translation: "If you don't enter the tiger's den, how can you catch a cub?"
ความหมาย: หากไม่เสี่ยงก็ไม่มีวันประสบความสำเร็จ
English Meaning: Without taking risks, success is unattainable.
- 吃得苦中苦，方为人上人。
Chī dé kǔ zhōng kǔ, fāng wéi rén shàng rén
(ชือ เต๋อ ขู่ จง ขู่ ฟาง เว่ย เหริน ซ่าง เหริน)
Translation: "Endure the hardest hardships to become the best."
ความหมาย: ความสำเร็จต้องแลกด้วยความพยายามและความอดทน
English Meaning: Success requires enduring hardships.
- 人无远虑，必有近忧。
Rén wú yuǎn lǜ, bì yǒu jìn yōu
(เหริน อู๋ หยวน ลวี่ ปี้ โหย่ว จิ้น โยว)
Translation: "Without long-term planning, there will be immediate worries."
ความหมาย: การไม่วางแผนอนาคตจะนำมาซึ่งปัญหาในปัจจุบัน
English Meaning: Lack of foresight brings current troubles.
- 海纳百川，有容乃大。
Hǎi nà bǎi chuān, yǒu róng nǎi dà
(ไห่ น่า ป่าย ชวน โหย่ว หรง หน่าย ต้า)
Translation: "The sea embraces a hundred rivers; tolerance makes greatness."
ความหมาย: คนที่ยอมรับความแตกต่างได้จะยิ่งใหญ่
English Meaning: Tolerance and acceptance lead to greatness.
- 知己知彼，百战不殆。
Zhī jǐ zhī bǐ, bǎi zhàn bù dài
(จือ จี่ จือ ปี่ ป่าย จ้าน ปู้ ไต้)
Translation: "Know yourself and your enemy, and you will never be defeated."
ความหมาย: รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง
English Meaning: Understanding yourself and your opponent ensures victory.
- 流水不腐，户枢不蠹。
Liúshuǐ bù fǔ, hùshū bù dù
(หลิวสุ่ย ปู้ ฝู่ หู่ชู ปู้ ตู้)
Translation: "Flowing water does not decay, and a moving hinge does not rust."
ความหมาย: การเคลื่อนไหวช่วยให้ชีวิตสดใส
English Meaning: Constant movement keeps life fresh and thriving.
- 德不孤，必有邻。
Dé bù gū, bì yǒu lín
(เต๋อ ปู้ กู ปี้ โหย่ว หลิน)
Translation: "Virtue is not lonely; it always has neighbors."
ความหมาย: คนดีมักมีเพื่อน
English Meaning: Virtue attracts companionship.
- 天时不如地利，地利不如人和。
Tiān shí bùrú dì lì, dì lì bùrú rén hé
(เทียน สือ ปู้หรู ตี้ ลี่ ตี้ ลี่ ปู้หรู เหริน เหอ)
Translation: "Timing is not as important as location, and location is not as important as harmony."
ความหมาย: ความสามัคคีสำคัญกว่าทุกปัจจัย
English Meaning: Harmony surpasses both timing and advantage.
- 工欲善其事，必先利其器。
Gōng yù shàn qí shì, bì xiān lì qí qì
(กง อวี้ ซ่าน ฉี ซื่อ ปี้ เซียน ลี่ ฉี ชี่)
Translation: "To do a good job, one must first sharpen their tools."
ความหมาย: หากต้องการทำงานให้ดี ควรเตรียมตัวให้พร้อมก่อน
English Meaning: Preparation is essential for success.
- 大智若愚。
Dà zhì ruò yú
(ต้า จื้อ รั่ว อวี๋)
Translation: "True wisdom appears foolish."
ความหมาย: คนฉลาดมักถ่อมตนจนดูเหมือนคนโง่
English Meaning: True wisdom is often disguised as simplicity.
- 鸟欲高飞先振翅。
Niǎo yù gāo fēi xiān zhèn chì
(เหนี่ยว อวี้ เกา เฟย เซียน เจิ้น ชื่อ)
Translation: "A bird must first flap its wings to fly high."
ความหมาย: หากต้องการประสบความสำเร็จ ต้องเริ่มต้นจากการเตรียมตัว
English Meaning: To achieve great things, one must first prepare.
- 君子之交淡如水。
Jūnzǐ zhī jiāo dàn rú shuǐ
(จุนจื่อ จือ เจียว ต้าน หรู สุ่ย)
Translation: "The friendship of a gentleman is as plain as water."
ความหมาย: มิตรภาพที่แท้จริงไม่ต้องแสดงออกมากมาย
English Meaning: True friendship needs no extravagance.
- 一寸光阴一寸金。
Yī cùn guāngyīn yī cùn jīn
(อี๋ ชุ่น กวงอิน อี๋ ชุ่น จิน)
Translation: "An inch of time is worth an inch of gold."
ความหมาย: เวลามีค่าดั่งทองคำ
English Meaning: Time is as precious as gold.
- 知人者智，自知者明。
Zhī rén zhě zhì, zì zhī zhě míng
(จือ เหริน เจ๋อ จื้อ จื้อ จือ เจ๋อ หมิง)
Translation: "Knowing others is wisdom; knowing yourself is enlightenment."
ความหมาย: รู้จักผู้อื่นถือว่าฉลาด แต่รู้จักตนเองถือว่ามีปัญญา
English Meaning: Understanding others shows intelligence, but understanding oneself shows true wisdom.
- 君子坦荡荡，小人常戚戚。
Jūnzǐ tǎndàngdàng, xiǎorén cháng qīqī
(จุนจื่อ ถ่านต้างต้าง เสี่ยวเหริน ฉาง ชีชี)
Translation: "A gentleman is open and free; a petty man is full of anxiety."
ความหมาย: คนดีมีจิตใจโล่งโปร่ง แต่คนคิดร้ายมักวิตกกังวล
English Meaning: A noble person remains calm and carefree, while a small-minded person is anxious.
- 天高不算高，人心比天高。
Tiān gāo bù suàn gāo, rén xīn bǐ tiān gāo
(เทียน เกา ปู้ ซ่วน เกา เหริน ซิน ปี่ เทียน เกา)
Translation: "The sky is not as high as the human heart."
ความหมาย: จิตใจคนยิ่งใหญ่กว่าท้องฟ้า
English Meaning: The ambition of the human heart is higher than the sky.
- 不经一番寒彻骨，怎得梅花扑鼻香。
Bù jīng yī fān hán chè gǔ, zěn dé méihuā pūbí xiāng
(ปู้ จิง อี ฟาน หาน เช่อ กู่ เจิ่น เต๋อ เหมยฮวา พูปี้ เซียง)
Translation: "Without enduring the harsh winter, how can plum blossoms smell so sweet?"
ความหมาย: ต้องผ่านความลำบากก่อนถึงจะได้รับสิ่งดีงาม
English Meaning: Only after enduring hardship can beauty and success be appreciated.
- 路遥知马力，日久见人心。
Lù yáo zhī mǎ lì, rì jiǔ jiàn rén xīn
(ลู่ เหยา จือ หมา ลี่ รื่อ จิ่ว เจี้ยน เหริน ซิน)
Translation: "The strength of a horse is known by how far it travels; the heart of a person is known over time."
ความหมาย: ต้องใช้เวลาพิสูจน์ความสามารถและนิสัยใจคอของคน
English Meaning: A person’s true nature is revealed over time.
- 船到桥头自然直。
Chuán dào qiáotóu zìrán zhí
(ฉวน เต้า เฉียวโถว จื้อหราน จื้อ)
Translation: "The boat will straighten itself at the bridge."
ความหมาย: ปัญหาทุกอย่างย่อมมีทางแก้เมื่อถึงเวลา
English Meaning: Things will work out when the time comes.
- 己所不欲，勿施于人。
Jǐ suǒ bù yù, wù shī yú rén
(จี่ สั่ว ปู้ ยวี่ อู้ ซือ อวี๋ เหริน)
Translation: "Do not impose on others what you do not desire yourself."
ความหมาย: อย่าทำกับคนอื่นสิ่งที่ตัวเองไม่ต้องการ
English Meaning: Treat others the way you want to be treated.
- 当断不断，反受其乱。
Dāng duàn bù duàn, fǎn shòu qí luàn
(ตัง ต้วน ปู้ ต้วน ฝ่าน โซ่ว ฉี หล่วน)
Translation: "If you hesitate to decide, you will be troubled by the consequences."
ความหมาย: หากไม่ตัดสินใจเด็ดขาดจะเกิดความยุ่งยากตามมา
English Meaning: Indecision leads to chaos.
- 宁静致远。
Níng jìng zhì yuǎn
(หนิง จิ้ง จื้อ หย่วน)
Translation: "Tranquility leads to great achievements."
ความหมาย: ความสงบเยือกเย็นนำไปสู่ความสำเร็จยิ่งใหญ่
English Meaning: Calmness paves the way for significant success.
- 知足不辱，知止不殆。
Zhī zú bù rǔ, zhī zhǐ bù dài
(จือ จู๋ ปู้ หรู จือ จื่อ ปู้ ไต้)
Translation: "Contentment brings no disgrace; knowing when to stop brings no danger."
ความหมาย: รู้จักพอจะไม่อับอาย รู้จักหยุดจะปลอดภัย
English Meaning: Contentment prevents disgrace; knowing limits prevents peril.
- 大勇若怯。
Dà yǒng ruò qiè
(ต้า หย่ง รั่ว เชี่ย)
Translation: "True bravery appears timid."
ความหมาย: คนกล้าจริงมักดูไม่โอ้อวด
English Meaning: True courage often hides behind modesty.
- 风无常顺，兵无常胜。
Fēng wú cháng shùn, bīng wú cháng shèng
(เฟิง อู๋ ฉาง ซุ่น ปิง อู๋ ฉาง เซิ่ง)
Translation: "The wind doesn't always blow in your favor, and armies don't always win."
ความหมาย: ชีวิตมีขึ้นมีลง ไม่มีใครชนะเสมอไป
English Meaning: Life is unpredictable; victory is not guaranteed.
- 山高自有客行路，水深自有渡船人。
Shān gāo zì yǒu kè xíng lù, shuǐ shēn zì yǒu dùchuán rén
(ซาน เกา จื้อ โหย่ว เค่อ สิง ลู่ สุ่ย เซิน จื้อ โหย่ว ตู้ฉวน เหริน)
Translation: "For every high mountain, there is a path; for every deep river, there is a ferryman."
ความหมาย: ทุกปัญหามีทางแก้เสมอ
English Meaning: There is always a solution to every problem.
- 上善若水。
Shàng shàn ruò shuǐ
(ซ่าง ซ่าน รั่ว สุ่ย)
Translation: "The highest good is like water."
ความหมาย: ความดีสูงสุดเปรียบเสมือนน้ำที่ให้ประโยชน์กับทุกสิ่งโดยไม่เลือกปฏิบัติ
English Meaning: The greatest virtue is like water, benefiting all without discrimination.
- 鹬蚌相争，渔翁得利。
Yù bàng xiāng zhēng, yú wēng dé lì
(ยวี่ ปั้ง เซียง เจิง ยวีว์ เวิง เต๋อ ลี่)
Translation: "When the snipe and the clam fight, the fisherman benefits."
ความหมาย: เมื่อสองฝ่ายทะเลาะกัน คนที่สามย่อมได้ประโยชน์
English Meaning: When two parties fight, a third one benefits.
- 不积小流，无以成江海。
Bù jī xiǎo liú, wú yǐ chéng jiāng hǎi
(ปู้ จี๋ เสี่ยว หลิว อู๋ อี่ เฉิง เจียง ไฮ่)
Translation: "Without small streams, there can be no rivers or seas."
ความหมาย: สิ่งใหญ่ต้องเริ่มจากสิ่งเล็ก
English Meaning: Great things start with small efforts.
- 明枪易躲，暗箭难防。
Míng qiāng yì duǒ, àn jiàn nán fáng
(หมิง เชียง อี้ ตัว อั้น เจี้ยน หนาน ฝาง)
Translation: "An open spear is easy to dodge; a hidden arrow is hard to defend."
ความหมาย: ศัตรูที่เปิดเผยยังป้องกันได้ แต่ศัตรูที่ซ่อนเร้นยากจะรับมือ
English Meaning: Open attacks are easier to guard against than hidden ones.
- 心有余而力不足。
Xīn yǒu yú ér lì bù zú
(ซิน โหย่ว อวี๋ เอ๋อร์ ลี่ ปู้ จู๋)
Translation: "The spirit is willing, but the strength is lacking."
ความหมาย: อยากทำแต่กำลังกายไม่เอื้ออำนวย
English Meaning: The will is there, but the body is weak.
- 千军易得，一将难求。
Qiān jūn yì dé, yī jiàng nán qiú
(เชียน จุน อี้ เต๋อ อี เจี้ยง หนาน ฉิว)
Translation: "An army is easy to find, but a good general is hard to come by."
ความหมาย: หาคนทั่วไปง่าย แต่หาผู้นำที่ดีได้ยาก
English Meaning: Leaders of quality are rare.
- 树欲静而风不止。
Shù yù jìng ér fēng bù zhǐ
(ซู่ อวี้ จิ้ง เอ๋อร์ เฟิง ปู้ จื่อ)
Translation: "The tree wants to be still, but the wind won't stop."
ความหมาย: แม้จะต้องการความสงบ แต่บางสิ่งก็อยู่นอกเหนือการควบคุม
English Meaning: Sometimes, even when you seek peace, external forces disrupt it.
- 人心齐，泰山移。
Rén xīn qí, Tài Shān yí
(เหริน ซิน ฉี ไท่ ซาน อี๋)
Translation: "When hearts unite, even Mount Tai can be moved."
ความหมาย: ความสามัคคีนำไปสู่ความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่
English Meaning: Unity makes great achievements possible.
- 酒逢知己千杯少。
Jiǔ féng zhījǐ qiān bēi shǎo
(จิ่ว เฝิง จือจี่ เชียน เปย เส่า)
Translation: "With a true friend, even a thousand cups are too few."
ความหมาย: เวลาสนุกกับเพื่อนแท้ ไม่รู้จักพอ
English Meaning: Time spent with true friends is never enough.
- 福无双至，祸不单行。
Fú wú shuāng zhì, huò bù dān xíng
(ฝู อู๋ ซวง จื้อ หั่ว ปู้ ตาน สิง)
Translation: "Blessings never come in pairs, misfortunes never come alone."
ความหมาย: โชคดีมักมาไม่บ่อย แต่โชคร้ายมักมาเป็นชุด
English Meaning: Good luck is rare, but misfortune often comes in succession.
- 落叶归根。
Luò yè guī gēn
(ลั่ว เย่ กุย เกิน)
Translation: "Fallen leaves return to their roots."
ความหมาย: สุดท้ายทุกชีวิตย่อมกลับคืนสู่จุดเริ่มต้น
English Meaning: In the end, everything returns to where it began.
- 万事开头难。
Wàn shì kāi tóu nán
(ว่าน ซื่อ คาย โถว หนาน)
Translation: "Everything is difficult at the beginning."
ความหมาย: การเริ่มต้นเป็นส่วนที่ยากที่สุดของทุกเรื่อง
English Meaning: The beginning is always the hardest part.
- 桃李不言，下自成蹊。
Táo lǐ bù yán, xià zì chéng qī
(เถา หลี่ ปู้ เหยียน เซี่ย จื้อ เฉิง ชี)
Translation: "Peach and plum trees do not speak, yet people walk to them."
ความหมาย: คนดีไม่ต้องอวดตน แต่คนอื่นจะเห็นคุณค่าเอง
English Meaning: True virtue needs no advertisement; it attracts naturally.
- 夜长梦多。
Yè cháng mèng duō
(เย่ ฉาง เมิ่ง ตัว)
Translation: "A long night brings many dreams."
ความหมาย: ยิ่งปล่อยเวลาไว้นาน สิ่งไม่คาดคิดอาจเกิดขึ้น
English Meaning: Prolonging matters invites complications.
- 授人以鱼，不如授人以渔。
Shòu rén yǐ yú, bùrú shòu rén yǐ yú
(โซ่ว เหริน อี่ หยู ปู้หรู โซ่ว เหริน อี่ หยู)
Translation: "Teaching someone to fish is better than giving them a fish."
ความหมาย: สอนทักษะให้คนดีกว่าให้สิ่งของ
English Meaning: Teaching skills is more valuable than giving resources.
- 智者千虑，必有一失。
Zhì zhě qiān lǜ, bì yǒu yī shī
(จื้อ เจ่อ เชียน ลวี่ ปี้ โหย่ว อี ซือ)
Translation: "Even the wise may stumble once."
ความหมาย: ไม่มีใครสมบูรณ์แบบ แม้แต่คนฉลาดก็ทำพลาดได้
English Meaning: Even the wisest people make mistakes.
- 前事不忘，后事之师。
Qián shì bù wàng, hòu shì zhī shī
(เฉียน ซื่อ ปู้ ว่าง โฮ่ว ซื่อ จือ ซือ)
Translation: "The past is the teacher for the future."
ความหมาย: เรียนรู้จากอดีตเพื่อนำไปใช้ในอนาคต
English Meaning: Past experiences are valuable lessons for the future.
- 木秀于林，风必摧之。
Mù xiù yú lín, fēng bì cuī zhī
(มู่ ซิ่ว อวี๋ หลิน เฟิง ปี้ ชุย จือ)
Translation: "A tall tree attracts the wind."
ความหมาย: คนโดดเด่นมักถูกท้าทายหรืออิจฉา
English Meaning: Outstanding individuals often attract criticism or challenges.
- 君子报仇，十年不晚。
Jūnzǐ bàochóu, shí nián bù wǎn
(จุนจื่อ เป้าชิว ฉือ เหนียน ปู้ หว่าน)
Translation: "A gentleman's revenge is not too late, even after ten years."
ความหมาย: การแก้แค้นต้องรอบคอบและไม่รีบร้อน
English Meaning: Patience is key; revenge can wait until the right moment.
- 滴水之恩，当涌泉相报。
Dī shuǐ zhī ēn, dāng yǒng quán xiāng bào
(ตี๋ สุ่ย จือ เอิน ตัง ย่ง เฉวียน เซียง เป้า)
Translation: "A drop of water in need should be repaid with a spring."
ความหมาย: ต้องตอบแทนความช่วยเหลือที่ได้รับอย่างเต็มที่
English Meaning: Repay kindness with great generosity.
- 知者不言，言者不知。
Zhī zhě bù yán, yán zhě bù zhī
(จือ เจ่อ ปู้ เหยียน เหยียน เจ่อ ปู้ จือ)
Translation: "Those who know do not speak; those who speak do not know."
ความหมาย: ผู้รู้จริงมักไม่พูด แต่คนพูดมากมักไม่รู้จริง
English Meaning: True knowledge is often silent.
- 言多必失。
Yán duō bì shī
(เหยียน ตัว ปี้ ซือ)
Translation: "Too many words lead to mistakes."
ความหมาย: การพูดมากมักนำไปสู่ความผิดพลาด
English Meaning: Speaking too much can cause trouble.
- 老骥伏枥，志在千里。
Lǎo jì fú lì, zhì zài qiān lǐ
(เหล่า จี้ ฝู ลี่ จื้อ ไจ้ เชียน หลี่)
Translation: "An old horse in the stable still dreams of galloping a thousand miles."
ความหมาย: แม้แก่แล้วก็ยังมีความทะเยอทะยาน
English Meaning: Ambitions remain, even with age.
- 风水轮流转。
Fēng shuǐ lún liú zhuàn
(เฟิง สุ่ย หลุน หลิว จ้วน)
Translation: "The wheel of fortune turns."
ความหมาย: ชะตามีขึ้นมีลง เปลี่ยนแปลงไปเรื่อย ๆ
English Meaning: Fortune changes over time.
- 孤掌难鸣。
Gū zhǎng nán míng
(กู จ่าง หนาน หมิง)
Translation: "A single hand cannot clap."
ความหมาย: ต้องร่วมมือกันจึงจะสำเร็จ
English Meaning: Cooperation is essential for success.
- 螳螂捕蝉，黄雀在后。
Tángláng bǔ chán, huángquè zài hòu
(ถางหลาง ปู่ ฉาน หวงเชวี่ย ไจ้ โฮ่ว)
Translation: "The mantis stalks the cicada, unaware of the oriole behind it."
ความหมาย: อย่ามัวแต่จดจ่อกับเป้าหมายจนลืมระวังอันตราย
English Meaning: Don't focus so much on one goal that you overlook other dangers.
- 一言既出，驷马难追。
Yī yán jì chū, sì mǎ nán zhuī
(อี เหยียน จี้ ชู ซื่อ หมา หนาน จุย)
Translation: "A word once spoken cannot be taken back, even by four horses."
ความหมาย: คำพูดเมื่อออกไปแล้วไม่อาจเรียกคืนได้
English Meaning: Words, once said, cannot be taken back.
- 富贵不能淫，贫贱不能移。
Fùguì bùnéng yín, pínjiàn bùnéng yí
(ฟู่กุ้ย ปู้เหนิง ยิน ผินเจี้ยน ปู้เหนิง อี๋)
Translation: "Wealth cannot corrupt, nor can poverty shake one’s will."
ความหมาย: คนที่มีจิตใจมั่นคง ไม่หวั่นไหวต่อทรัพย์สินหรือความยากจน
English Meaning: True integrity remains unshaken by wealth or poverty.
- 小洞不补，大洞吃苦。
Xiǎo dòng bù bǔ, dà dòng chī kǔ
(เสี่ยว ต้ง ปู้ ปู่ ต้า ต้ง ชือ ขู่)
Translation: "A small hole not mended will become a big problem."
ความหมาย: ปัญหาเล็ก ๆ ถ้าไม่แก้จะกลายเป็นปัญหาใหญ่
English Meaning: Small problems ignored will grow into bigger ones.
- 强中自有强中手。
Qiáng zhōng zì yǒu qiáng zhōng shǒu
(เฉียง จง จื้อ โหย่ว เฉียง จง โส่ว)
Translation: "There is always someone stronger."
ความหมาย: ไม่มีใครเก่งที่สุดเสมอไป
English Meaning: There is always someone better.
- 百闻不如一见。
Bǎi wén bù rú yī jiàn
(ป่าย เหวิน ปู้ หรู อี เจี้ยน)
Translation: "Hearing a hundred times is not as good as seeing once."
ความหมาย: การได้เห็นด้วยตาดีกว่าการได้ยินมาหลายครั้ง
English Meaning: Seeing for yourself is more convincing than hearing from others.
- 言者无罪，闻者足戒。
Yán zhě wú zuì, wén zhě zú jiè
(เหยียน เจ่อ อู๋ จุ้ย เหวิน เจ่อ จู๋ เจี้ย)
Translation: "The speaker bears no blame; the listener should take heed."
ความหมาย: ผู้พูดไม่ผิด แต่ผู้ฟังต้องรู้จักพิจารณา
English Meaning: The speaker is not guilty, but the listener should learn from it.
- 世上无难事，只怕有心人。
Shì shàng wú nán shì, zhǐ pà yǒu xīn rén
(ซื่อ ซ่าง อู๋ หนาน ซื่อ จื่อ ผ้า โหย่ว ซิน เหริน)
Translation: "Nothing in the world is difficult if one is determined."
ความหมาย: ไม่มีสิ่งใดในโลกที่ยากเกินความตั้งใจ
English Meaning: With determination, nothing is impossible.
- 工欲善其事，必先利其器。
Gōng yù shàn qí shì, bì xiān lì qí qì
(กง อวี้ ซ่าน ฉี ซื่อ ปี้ เซียน ลี่ ฉี ชี่)
Translation: "To do a good job, one must first sharpen their tools."
ความหมาย: หากต้องการทำงานให้ดี ควรเตรียมตัวให้พร้อม
English Meaning: Preparation is key to doing a great job.
- 鱼与熊掌不可兼得。
Yú yǔ xióng zhǎng bù kě jiān dé
(อวี๋ อวี่ ซยง จ่าง ปู้ เข่อ เจียน เต๋อ)
Translation: "You can't have both fish and bear’s paw."
ความหมาย: บางครั้งต้องเลือกระหว่างสิ่งที่ต้องการสองอย่าง
English Meaning: Sometimes, you must choose between two desirable things.
- 千里送鹅毛，礼轻情意重。
Qiānlǐ sòng é máo, lǐ qīng qíng yì zhòng
(เชียนหลี่ ซ่ง เอ๋อ เหมา หลี่ ชิง ฉิง อี้ จ้ง)
Translation: "A thousand miles away, a goose feather is sent – a small gift but with deep feelings."
ความหมาย: ของขวัญอาจเล็กน้อย แต่ความรู้สึกที่มอบให้นั้นยิ่งใหญ่
English Meaning: The value of a gift lies in the sentiment, not its material worth.
- 前人栽树，后人乘凉。
Qián rén zāi shù, hòu rén chéng liáng
(เฉียน เหริน ไจ้ ชู่ โฮ่ว เหริน เฉิง เหลียง)
Translation: "The previous generation plants trees, and the next generation enjoys the shade."
ความหมาย: สิ่งที่คนรุ่นก่อนทำไว้ คนรุ่นหลังได้ประโยชน์
English Meaning: Future generations benefit from the efforts of their predecessors.
- 满招损，谦受益。
Mǎn zhāo sǔn, qiān shòu yì
(หมั่น เจา สุ่น เชียน โซ่ว อี้)
Translation: "Arrogance brings loss; humility brings benefit."
ความหมาย: ความอวดดีนำมาซึ่งความสูญเสีย ความถ่อมตนทำให้ได้ประโยชน์
English Meaning: Arrogance leads to downfall, while humility brings rewards.
- 不破不立。
Bù pò bù lì
(ปู้ พ่อ ปู้ ลี่)
Translation: "Without destruction, there can be no creation."
ความหมาย: ต้องทำลายสิ่งเก่าเพื่อสร้างสิ่งใหม่
English Meaning: Sometimes, old things must be broken to create something new.
- 物以类聚，人以群分。
Wù yǐ lèi jù, rén yǐ qún fēn
(อู้ อี่ เล่ย จวี้ เหริน อี่ ฉวิน เฟิน)
Translation: "Things gather by type, and people group by kind."
ความหมาย: คนที่มีลักษณะคล้ายกันมักอยู่ด้วยกัน
English Meaning: Like attracts like.
- 患难见真情。
Huànnàn jiàn zhēn qíng
(ฮ่วน น่าน เจี้ยน เจิน ฉิง)
Translation: "True friendship is revealed in adversity."
ความหมาย: มิตรแท้จะเห็นได้ในยามลำบาก
English Meaning: Adversity reveals true friendship.
- 冰冻三尺，非一日之寒。
Bīng dòng sān chǐ, fēi yī rì zhī hán
(ปิง ต้ง ซาน ฉื่อ เฟย อี รื่อ จือ หาน)
Translation: "A three-foot ice does not form in one day."
ความหมาย: ทุกอย่างต้องใช้เวลาในการก่อร่างสร้างตัว
English Meaning: Great things take time to develop.
- 欲速则不达。
Yù sù zé bù dá
(ยวี่ ซู่ เจ๋อ ปู้ ต๋า)
Translation: "Haste makes waste."
ความหมาย: การรีบร้อนมักทำให้ไม่สำเร็จ
English Meaning: Rushing leads to mistakes.
- 塞翁失马，焉知非福。
Sàiwēng shī mǎ, yān zhī fēi fú
(ไซเวิง ซือ หม่า เอียน จือ เฟย ฝู)
Translation: "A loss may turn out to be a blessing."
ความหมาย: เรื่องร้ายอาจกลายเป็นเรื่องดีในภายหลัง
English Meaning: A setback can lead to unexpected fortune.
- 强龙不压地头蛇。
Qiáng lóng bù yā dì tóu shé
(เฉียง หลง ปู้ ยา ตี้ โถว เสอ)
Translation: "A strong dragon cannot suppress a local snake."
ความหมาย: คนนอกที่เก่งกาจยังแพ้เจ้าถิ่น
English Meaning: A powerful outsider cannot easily overcome a local influence.
- 三思而后行。
Sān sī ér hòu xíng
(ซาน ซือ เอ๋อร์ โฮ่ว สิง)
Translation: "Think thrice before you act."
ความหมาย: ควรไตร่ตรองให้ดีแล้วจึงลงมือทำ
English Meaning: Consider carefully before taking action.
- 顺其自然。
Shùn qí zì rán
(ซุ่น ฉี จื้อ หราน)
Translation: "Go with the flow."
ความหมาย: ปล่อยให้สิ่งต่าง ๆ เป็นไปตามธรรมชาติ
English Meaning: Let things unfold naturally.
- 德高望重。
Dé gāo wàng zhòng
(เต๋อ เกา ว่าง จ้ง)
Translation: "A person of virtue is held in high esteem."
ความหมาย: คนมีคุณธรรมย่อมได้รับความเคารพ
English Meaning: Virtuous people are greatly respected.
- 千军易得，一将难求。
Qiān jūn yì dé, yī jiàng nán qiú
(เชียน จุน อี้ เต๋อ อี เจี้ยง หนาน ฉิว)
Translation: "An army is easy to find, but a good general is hard to come by."
ความหมาย: หาคนธรรมดาได้ง่าย แต่หาผู้นำที่ดีได้ยาก
English Meaning: Good leaders are rare.
- 欲戴王冠，必承其重。
Yù dài wáng guān, bì chéng qí zhòng
(ยวี่ ไต้ หวัง กวน ปี้ เฉิง ฉี จ้ง)
Translation: "If you wish to wear the crown, you must bear its weight."
ความหมาย: หากต้องการเป็นผู้นำ ต้องพร้อมรับผิดชอบ
English Meaning: Leadership comes with great responsibility.
- 未雨绸缪。
Wèi yǔ chóu móu
(เว่ย อวี่ โฉว โหมว)
Translation: "Prepare for a rainy day."
ความหมาย: เตรียมพร้อมรับมือกับอนาคต
English Meaning: Plan ahead for future challenges.
- 打铁趁热。
Dǎ tiě chèn rè
(ต่า เถี่ย เชิ่น เร่อ)
Translation: "Strike while the iron is hot."
ความหมาย: ลงมือทำเมื่อมีโอกาส
English Meaning: Act while the opportunity is ripe.
- 树高千丈，叶落归根。
Shù gāo qiān zhàng, yè luò guī gēn
(ซู่ เกา เชียน จ้าง เย่ ลั่ว กุย เกิน)
Translation: "No matter how high a tree grows, its leaves return to the roots."
ความหมาย: ไม่ว่าจะไปไกลแค่ไหน สุดท้ายก็ต้องกลับบ้าน
English Meaning: No matter how far you go, you always return home.
- 金无足赤，人无完人。
Jīn wú zú chì, rén wú wán rén
(จิน อู๋ จู๋ ชื่อ เหริน อู๋ หวาน เหริน)
Translation: "Gold is never pure; no one is perfect."
ความหมาย: ไม่มีใครสมบูรณ์แบบ
English Meaning: Nobody is perfect.
- 水滴石穿。
Shuǐ dī shí chuān
(สุ่ย ตี๋ สือ ชวน)
Translation: "Dripping water penetrates stone."
ความหมาย: ความพยายามอย่างต่อเนื่องนำไปสู่ความสำเร็จ
English Meaning: Consistent effort leads to success.
- 志不强者智不达。
Zhì bù qiáng zhě zhì bù dá
(จื้อ ปู้ เฉียง เจ่อ จื้อ ปู้ ต๋า)
Translation: "Those without strong will cannot achieve wisdom."
ความหมาย: ผู้ที่ไม่มีความมุ่งมั่นย่อมไม่ประสบความสำเร็จ
English Meaning: Without determination, one cannot attain wisdom.
- 得道多助，失道寡助。
Dé dào duō zhù, shī dào guǎ zhù
(เต๋อ เต้า ตัว จู้ ซือ เต้า กว่า จู้)
Translation: "He who follows the right path gains support, while he who loses it finds little help."
ความหมาย: ผู้ทำดีจะได้รับการสนับสนุน ส่วนผู้ทำผิดจะโดดเดี่ยว
English Meaning: Following righteousness brings support; abandoning it leaves one isolated.
- 人无远虑，必有近忧。
Rén wú yuǎn lǜ, bì yǒu jìn yōu
(เหริน อู๋ หยวน ลวี่ ปี้ โหย่ว จิ้น โยว)
Translation: "Without foresight, there will be near-term worries."
ความหมาย: หากไม่คิดถึงอนาคต ปัญหาจะเกิดขึ้นในไม่ช้า
English Meaning: A lack of foresight leads to future problems.
- 近水楼台先得月。
Jìn shuǐ lóutái xiān dé yuè
(จิ้น สุ่ย โหลวไถ เซียน เต๋อ เยวี่ย)
Translation: "The pavilion closest to the water enjoys the moon first."
ความหมาย: ผู้ใกล้ชิดย่อมได้เปรียบ
English Meaning: Those in close proximity enjoy advantages.
- 风起于青萍之末。
Fēng qǐ yú qīng píng zhī mò
(เฟิง ฉี่ อวี๋ ชิง ผิง จือ โม่)
Translation: "The wind starts from the tip of a blade of grass."
ความหมาย: เรื่องใหญ่เริ่มจากสิ่งเล็ก
English Meaning: Big events often start from small beginnings.
- 尺有所短，寸有所长。
Chǐ yǒu suǒ duǎn, cùn yǒu suǒ cháng
(ฉื่อ โหย่ว สั่ว ต่วน ชุ่น โหย่ว สั่ว ฉาง)
Translation: "Every foot has its shortcoming, every inch its advantage."
ความหมาย: ไม่มีใครสมบูรณ์แบบ ทุกคนมีข้อดีข้อเสีย
English Meaning: Everyone has strengths and weaknesses.
- 远亲不如近邻。
Yuǎn qīn bùrú jìn lín
(หยวน ชิน ปู้หรู จิ้น หลิน)
Translation: "Distant relatives are not as helpful as close neighbors."
ความหมาย: เพื่อนบ้านใกล้ชิดย่อมช่วยเหลือได้มากกว่า
English Meaning: Close neighbors are more helpful than distant family.
- 小不忍则乱大谋。
Xiǎo bù rěn zé luàn dà móu
(เสี่ยว ปู้ เหริน เจ๋อ หล่วน ต้า โหมว)
Translation: "Failure to endure small inconveniences disrupts big plans."
ความหมาย: หากไม่อดทนต่อเรื่องเล็ก จะเสียแผนใหญ่
English Meaning: Lack of patience in small matters can ruin larger plans.
- 覆水难收。
Fù shuǐ nán shōu
(ฟู่ สุ่ย หนาน โชว)
Translation: "Spilt water cannot be gathered again."
ความหมาย: สิ่งที่ทำไปแล้วไม่อาจแก้ไขได้
English Meaning: What’s done cannot be undone.
- 打草惊蛇。
Dǎ cǎo jīng shé
(ต่า เฉ่า จิง เสอ)
Translation: "Beat the grass to scare the snake."
ความหมาย: ทำอะไรประมาทอาจทำให้ศัตรูรู้ตัว
English Meaning: Carelessness can alert your enemy.
- 磨刀不误砍柴工。
Mó dāo bù wù kǎn chái gōng
(หมอ เตา ปู้ อู้ ข่าน ไฉ กง)
Translation: "Sharpening the axe does not delay the woodcutter’s work."
ความหมาย: เตรียมตัวให้พร้อมไม่ทำให้เสียเวลา
English Meaning: Proper preparation doesn't waste time.
- 亡羊补牢，未为晚也。
Wáng yáng bǔ láo, wèi wéi wǎn yě
(หวัง หยาง ปู่ เหลา เว่ย เหวย หว่าน เย่)
Translation: "It is not too late to fix the fence after losing sheep."
ความหมาย: แก้ไขปัญหาทันทีแม้เกิดความเสียหายไปแล้ว
English Meaning: It’s never too late to make amends.
- 盐多必苦。
Yán duō bì kǔ
(เหยียน ตัว ปี้ ขู่)
Translation: "Too much salt makes the dish bitter."
ความหมาย: สิ่งที่มากเกินไปอาจส่งผลเสีย
English Meaning: Excess can lead to harm.
- 月盈则亏，水满则溢。
Yuè yíng zé kuī, shuǐ mǎn zé yì
(เยวี่ย อิง เจ๋อ คุย สุ่ย หมั่น เจ๋อ อี้)
Translation: "When the moon is full, it begins to wane; when the water is full, it overflows."
ความหมาย: ความสมบูรณ์สุดขีดนำไปสู่ความเสื่อม
English Meaning: Extreme perfection leads to decline.
- 鸟随鸾凤飞腾远，人伴贤良品自高。
Niǎo suí luán fèng fēi téng yuǎn, rén bàn xián liáng pǐn zì gāo
(เหนี่ยว สุย หลวน เฟิ่ง เฟย เถิง หยวน เหริน ป้าน เสียน เหลียง ผิ่น จื้อ เกา)
Translation: "Birds fly high with phoenixes; people rise with virtuous companions."
ความหมาย: คบคนดีจะพัฒนาตัวเองได้ดีขึ้น
English Meaning: Surrounding yourself with good people elevates your character.
